Kontakty rodzica z dzieckiem są niezależne od władzy rodzicielskiej, co wynika wprost z przepisu art. 113 § 1 KRO. Podkreślić trzeba, że kontakty z dzieckiem to nie tylko prawo, ale także obowiązek, co odnosi się zarówno do rodziców, jak i do dzieci. Realizacja kontaktów z dzieckiem może następować w różnych formach i tak artykuł 113 § 2 KRO wyróżnia:
- pobyt z dzieckiem, w którego zakres wchodzą odwiedziny, spotkania, zabieranie dziecka poza miejsce jego stałego pobytu,
- bezpośrednie porozumiewanie się,
- utrzymywanie korespondencji,
- korzystanie z innych środków porozumiewania się na odległość, w tym ze środków komunikacji elektronicznej.
Wskazać należy, że powyższy katalog ma charakter otwarty. Każdorazowo kontakty powinny być ustalane w zależności przede wszystkim od aktualnej sytuacji, wieku dziecka, stanu relacji dziecka z rodzicem, który dochodzi ustalenia kontaktów, a także stanu psychicznego dziecka. Celem nadrzędnym kontaktów jest bowiem dobra dziecka.
Kodeks rodzinny i opiekuńczy zawiera też zasady regulowania sposobu utrzymywania kontaktów z dzieckiem (art. 1131 § 1 KRO), a mianowicie:
- prymatu zgodnej woli rodziców nad rozstrzygnięciem sądu opiekuńczego,
- dobra dziecka,
- uwzględniania rozsądnych życzeń samego dziecka (rodzice przed powzięciem decyzji w ważniejszych sprawach dotyczących osoby lub majątku dziecka powinni je wysłuchać, jeżeli rozwój umysłowy, stan zdrowia i stopień dojrzałości dziecka na to pozwala oraz uwzględnić w miarę możliwości jego rozsądne życzenia – 95 § 4 KRO).
Ponieważ pobyt dziecka jest pojęciem ogólnym, należy określić, czy chodzi o odwiedziny, a więc o pobyt rodzica w miejscu stałego pobytu dziecka, czy o spotkania, czy też o zabieranie dziecka poza miejsce jego stałego pobytu. Prawo rodzica do kontaktów można określić np. w ten sposób, że ma on prawo:
- odwiedzać dziecko w miejscu jego stałego pobytu w każdą środę w godz. od 15.30 do 17.30,
- zabierać dziecko poza miejsce jego stałego pobytu w każdy 1-szy i 3-ci weekend miesiąca od piątku od godz. 17.00 do niedzieli do godz. 17.00.
Podkreśla się, że docelowo kontakty powinny się odbywać poza miejscem zamieszkania rodzica, z którym dziecko na stałe przebywa, włącznie z noclegiem u drugiego z rodziców (jest to bowiem najpełniejsza forma kontaktu z dzieckiem). W praktyce orzeczniczej reguluje się także pobyt dziecka u rodzica w czasie wakacji, ferii zimowych oraz świąt Bożego Narodzenia i Wielkanocnych (oczywiście o ile wiek dziecka na to pozwala). Często reguluje się także widzenia dziecka z rodzicem w Dniu Dziecka, czy też w dniu urodzin dziecka.
Kontakty z dzieckiem to także utrzymywanie z nim kontaktu za pomocą tradycyjnych metod, jak i dostępnych urządzeń technicznych, umożliwiających porozumiewanie się na odległość. Ta forma kontaktów ma znaczenie zwłaszcza wtedy, kiedy rodzic ubiegający się o kontakty z dzieckiem zamieszkuje z dala od dziecka. Przy okazji regulowania tej formy kontaktów, sąd może zobowiązać tego z rodziców, z którym dziecko na stałe przebywa, do przekazywania listów dziecku, udostępniania komputera, telefonu, a także podania właściwego adresu poczty elektronicznej oraz numeru telefonu. Sąd może także określić częstotliwość, porę oraz czas tych kontaktów.
Istotne jest to, że przepisy dotyczące kontaktów zawarte w KRO stosuje się odpowiednio do kontaktów rodzeństwa, dziadków, powinowatych w linii prostej, a także innych osób, jeżeli sprawowały one przez dłuższy czas pieczę nad dzieckiem (art. 113(6) KRO.